Veel voorkomende parasieten

1. Teken                                                                                                                                                             
2. Vlooien en luizen
3. Mijten

   1. Teken

Wat zijn teken?
Teken zijn kleine spinachtige parasieten die leven van het bloed van gewervelde dieren. Ze komen niet alleen bij honden en katten voor, maar ook bijvoorbeeld bij slangen en vogels.

Hoe kom mijn huisdier aan teken?
Teken laten zich vanuit bosjes of het gras op uw hond of kat vallen en hechten zich vervolgens vast om bloed te kunnen zuigen

Welke teken komen in Nederland voor?
In Nederland hebben we bij onze honden en katten te maken met de volgende teken;

• Ixodes ricinus teek
  Dit is de meest voorkomende teek in Nederland. Deze teek kan de ziekte van lymeoverbrengen.
• Riphicephalus sanguines teek
  Deze teek wordt ook wel hondenteek genoemd, omdat hij zeer gastheer specifiek is en dus eigenlijk alleen bij honden voorkomt. Deze teek komt oorspronkelijk uit Afrika, maar is met de hond in alle warme streken verspreid. Hij wordt meegenomen door bijvoorbeeld vakantiegangers vanuit het Middellandse zee gebied. Binnenshuis kan de teek overleven en ook zijn cyclus voltooien. De Rhipicephalus teek kan bij de hond de gevaarlijke Ehrlicia en Babesiaparasieten overbrengen.
• Dermacentor reticularis teek
  Deze teek kwam oorspronkelijk alleen in Zuid Europa voor, maar heeft zich inmiddels ook in Nederland gevestigd. Bij de hond brengt deze teek de Babesia parasiet over. Met andere woorden, ook honden in die niet naar het zuiden op vakantie gaan, maar in Nederland blijven, lopen het risico besmet te raken met de Babesia parasiet.

Wat doen teken?
Zoals genoemd laten teken zich vanuit het struikgewas op uw huisdier vallen en hechten zich vast. Tijdens een beet spuugt een teek wat speeksel in de wond om te voorkomen dat het bloed meteen stolt. De wondjes ontstaan door het bijten van een teek kunnen weer een toegang creëren voor bacteriën en zo leiden tot ontstekingen. Ook teken die niet volledig verwijderd zijn kunnen een ontsteking veroorzaken (zie verderop). Tijdens het bijten kan de teek ook ziekten overbrengen, waaronder de ziekte van lyme, babesiose en ehrlichiose. Bij het zuigen nemen de teken een kleine hoeveelheid bloed op. Als er voortdurend grote aantallen teken op uw huisdier zitten, kan dit tot bloedarmoede leiden.

Hoe kan ik een teek het beste verwijderen?
Een teek die niet volledig verwijderd is, kan leiden tot ontsteking. U dient de teek met een tekentang zo dicht mogelijk bij de huid vast te pakken (niet fijn knijpen). Vervolgens draait u twee maal helemaal rond (de richting maakt niet uit) en daarna voorzichtig trekken. Als de teek volledig verwijderd is, ziet u hem met zijn pootjes zwaaien.

Zijn teken gevaarlijk voor de mens?
Ook mensen kunnen gebeten worden door een teek, met name door de gewone teek (Ixodes teek).

   2. Vlooien en luizen

Wat zijn vlooien?

Vlooien zijn kleine parasieten in de vachten van onze huisdieren. Zij voeden zich met het bloed van hun gastheer en veroorzaken jeuk bij mens en dier. Herhaaldelijke infecties met vlooien vormen een verhoogd risico op het ontwikkelen van een vlooienallergie.
Er zijn drie soorten vlooien: de hondenvlo, de kattenvlo en de mensenvlo. Deze drie kunnen allen zowel op de hond als op de kat voorkomen. De mensenvlo komt bijna niet meer voor.

 Hoe weet ik of mijn hond vlooien heeft?

Wanneer uw hond veel krabt is het verstandig de vacht eens van naderbij te inspecteren. Als u de vacht goed opzij duwt kunt u zien of de vacht vlovrij is. Let erop dat u geen vlooien ziet en/of zwarte vlekjes tegen komt. Dit zijn vaak vlooienpoepjes en duiden ook op een besmetting met vlooien. Met een speciaal vlooienkammetje zijn vlooien en vlooienpoepjes uitstekend op te sporen. Het is een misverstand dat een vlooienbesmetting iets met hygiëne te maken zou hebben. Elke hond kan vlooien krijgen! Hoe warmer het is, des de sneller gaat de ontwikkeling van ei tot vlo. In de zomermaanden kan 1 vlo wel zo'n 1900 vlooien per maand als nageslacht hebben! Tegenwoordig, met centrale verwarming in de huizen, gaat de ontwikkeling van vlooien 's winters gewoon door. 

Hoe loopt een hond vlooien op?

• Een volwassen vlo (1) op een hond of een kat doet zich tegoed aan een bloedmaaltijd van de gastheer.
• Na deze bloedmaaltijd kan de volwasen vlo enkele honderden tot duizenden eitjes leggen (2).
• Deze eitjes vallen buiten of binnen op de grond.
• Uit deze eitjes ontstaan larven (3) die wegkruipen naar donkere plekken (kieren/naden/bladeren etc.)
• Deze larven voeden zich met vlooienpoep (4) en vervellen enkele keren voordat deze zich verpoppen.
• In de pop ontwikkeld zich een volwassen vlo (5).
• Onder invloed van warmte en trillingen komt de pop uit en wordt de vlo geboren (1).
• De vlo wacht in de omgeving op een toevallige passerende hond of kat en bespringt deze.
• Na een bloedmaaltijd kunnen de vlooien weer eitjes leggen (2) en is de cycleus rond.
• Indien de cyclus zich een aantal keren kan herhalen, zullen zich steeds meer vlooien op uw huisdier nestelen.

 Wat is de beste behandeling tegen vlooien en een vlooienplaag?

Pillen, poeders, shampoos en vlooienbanden zijn verouderde middelen die niet of slechts gedeeltelijk werken.

2. Hygiene
Heeft u vlooien gezien, dan is het goed om regelmatig te stofzuigen om zoveel mogelijk eitjes, larven en poppen te verwijderen. Vooral de ligplekken van de hond en/of de kat dienen regelmatig gezogen te worden.

Wat zijn Luizen?

Luizen zijn hele kleine witte insecten die zich voornamelijk ophouden in de nekharen van de gastheer.
Luizen komen niet zo vaak meer voor bij honden, maar bij jonge honden zie je ze af en toe nog wel eens. Slechte omstandigheden kunnen hiervan de oorzaak zijn.
Luizen zijn er in twee hoofdsoorten: de bijtende luizen en de zuigende luizen. De bijtende luis voedt zich met huidschilfers, de zuigende luis voedt zich met bloed of weefselvloeistof. Luizen laten zich moeilijk bestrijden en veroorzaken net als vlooien jeuk, zodat de hond gaat krabben en schuren. Soms is het nodig om de hond kaal te scheren omdat bestrijdingsmiddelen niet altijd effectief zijn. 

3. Mijten

Wat zijn huidmijten ?

Huidmijten zijn kleine ectoparasieten die niet met het blote oog zichtbaar zijn.
Ze leven op of in de huid. Doordat ze bewegen en gangen graven in de huid veroorzaken ze jeuk en huidbeschadigingen. Hierdoor treden vaak complicaties op zoals zware huidontstekingen. De mijten planten zich voort door middel van eitjes leggen in én op de huid. Besmetting vindt met name plaats door direct contact, sommige mijten besmetten uw huis zodat elke hond of kat in het huishouden besmet raakt.

Welke klachten veroorzaken ze?

Doordat de mijten op óf in de huid leven veroorzaken ze irritatie bij uw huisdier. Hierdoor, en door het likken en krabben, wordt de huid: rood, kaal, schilverig en kunnen er puistjes gevormd worden.
Sommige mijten, zoals Cheyletiella, kunnen ook de mens besmetten wat zich uit in lichte jeuk en rode vlekjes op met name de armen.

Hoe wordt de diagnose huidmijt gesteld?

Als Uw huisdier last heeft van jeuk of als er huidklachten zijn dan vindt er meestal een diep huidafkrabsel plaats: met een steriel operatiemesje wordt op 3 verschillende plekken de huid zodanig afgekrabt tot er een schaafwondje ontstaat.
Dit afkrabsel wordt onder de microscoop bekeken.
Als er het vermoeden is dat uw huisdier last heeft van de Cheyletiella mijt dan wordt er een oppervlakkig huidmonster genomen: door middel van plakband, stofzuigermethode of door een druppeltje olie op de huid aan te brengen en vervolgens weer af te krabben wordt de oppervlakte van de huid onder de microscoop bekeken.
Ook al wordt er geen mijt gevonden in het afkrabsel dan kan soms toch de diagnose huidmijt worden gesteld. Dit gebeurt aan de hand van het klinisch beeld: waar is als eerste de jeuk ontstaan, wat zijn nu de jeuk plekken, hoe ziet de huid eruit, hebben andere huisdieren of mensen ook last van jeuk?

Welke mijten zijn er en hoe worden ze behandeld?

Cheyletiella

Komt voor bij: honden (Ch. Yasguri), konijnen (Ch. Parasitovorax) en katten (Ch. Blakei). Deze mijt komt voornamelijk bij jonge dieren voor en leeft op de huid. Vaak worden ze al in het nest besmet, soms vindt de besmetting op shows plaats.
Bij ons kan deze mijt rode jeukende vlekjes op onze huid veroorzaken. Symptomen: voornamelijk op de rug lichte schilvering, jeuk varieerd.
De Cheyletiella mijt wordt d.m.v. een oppervlakkig huidmonster vastgesteld.
Behandeling: aangezien de mijt ook in huis zit moet het huis behandeld worden: met een speciale huisspray alle vloeren behandelen of in elke ruimte een vapona-strip hangen.
Alle dieren in het huishouden moeten 1 maal per week gewassen worden met een speciale shampoo (b.v. Defencare shampoo) voor minimaal 4 weken. In plaats van wassen kunt u uw huisdieren ook 1 keer per maand met Frontline spray (zie parasieten plaza, vlooienbestrijdingsmiddelen) insprayen voor 2 maanden.

Sarcoptes

komt voor bij: honden (Sarcoptes scabiei) en wordt zelden op de kat gezien.
Ook wel jonge hondenschurft genoemd. Deze mijt komt met name bij jonge honden voor en leeft in én op de huid. Ze worden meestal al in het nest met deze mijt besmet.
Bij de mens kan de mijt rode vlekjes op armen en buik veroorzaken (zoönose).
Sarcoptes wordt vastgesteld d.m.v. een diep huidafkrabsel vastgesteld.
Symptomen: veel jeuk, rode huid en huidontstekingen. De klachten beginnen meestal aan de kop (oren!), poten en de onderkant van de buik.
Behandeling: 1 maal per week een injectie gedurende 3 weken. Eventuele huid-ontstekingen worden met een antibioticumkuur behandeld. Deze injectie mag niet gegeven worden aan collie's en collie-kruisingen. Wassen met een speciale shampoo heeft helaas niet altijd het gewenste resultaat.
Er is ook een nieuw middel tegen hondenschurft: stronghold, door een simpel pipetje in de nekvel aan te brengen wordt de mijt gedood.

Demodex

Komt voor bij: honden (Demodex canis), en katten (Demodex cati, zeer zeldzaam)
Deze mijt komt waarschijnlijk op elke honden-/katten huid voor, zonder enig probleem te veroorzaken. Echter, als de afweer voor deze mijt ontbreekt dan veroorzaakt hij zware klachten. Deze fout in de afweer is een storing van de T-lymfocyten(witte bloedcellen) wat resulteert dat het huisdier geen enkele afweer heeft tegen deze mijt. De rest van de afweer werkt prima. Het vermoeden is dat deze fout erfelijk is. Zodoende moet de fokker gewaarschuwd worden zodat hij niet verder fokt met de teef of reu.
Helaas nemen niet alle fokkers deze waarschuwing ter harte!
Met name bij de Bulldog-achtigen wordt deze mijt helaas vaak vastgesteld. Deze mijt is niet besmettelijk voor de mens.
De besmetting met deze mijt vindt meestal al plaats in het nest.
Aangezien deze mijt het gevolg is van een aangeboren afwijking van de afweer is deze mijt niet altijd goed te bestrijden.
De mijt leeft met name in de haarfollikels en wordt d.m.v. een diep huidafkrabsel aangetoond De mijt kan zich op 2 manieren uiten:
1) de schilverige en (meestal) locale vorm. Deze vorm jeukt meestal niet erg. De klachten beginnen meestal met enkele plekjes aan de poten of de kop.
Bij deze vorm is er een genezingskans van 90%.De resterende 10 % gaat over op:
2) de puistige en meestal gegeneraliseerde vorm. Deze vorm jeukt erg en de hond/kat voelt zich beroert eronder. De klachten beginnen meestal over het hele lichaam.
Deze vorm heeft een slechte prognose. Ondanks behandelingen treedt er vaak slechts tijdelijke verbetering op.

Behandeling

Deze bestaat uit scheren (alleen bij langharige honden/ katten).
Vervolgens wassen met een shampoo die de haarfollikels goed schoonmaakt.
Daarna verschillende keren wassen met de mijtdodende shampoo Ectodex (c) totdat de huidafkrabsels negatief zijn. Bij hardnekkige gevallen kan soms een aanvullende behandeling met de tekenband Preventic nuttig zijn.Ook zogenaamde T-cel stimulerende medicijnen kunnen hulpzaam zijn. De aanwezige huidontstekingen worden met een speciale antibioticum kuur behandeld.